Ważne rosyjskie filmy XX wieku
Rosyjska kinematografia miała duże znaczenie dla świata. Większości widzów kojarzy się z filmami wojennymi, przedstawiającymi brutalną rzeczywistość i jest to dobry trop. Rosyjscy twórcy zaczynali bowiem od tego, z czym mieli do czynienia na co dzień: w swoich produkcjach opisywali rzeczywistość i losy społeczeństwa. II wojna światowa także odbiła się na rosyjskiej kinematografii, przyczyniając się do eksperymentów z obrazem i efektami. W XX wieku powstało tam wiele filmów, które cenione są do dzisiaj i uważane za jedne z najważniejszych dla rosyjskiego kina.
PANCERNIK POTIOMKIN
Pancernik Potiomkin został wyreżyserowany w 1925 roku przez Siergieja Eisensteina. Ten film przez wielu uznawany jest za światowy hit i wymieniany w pierwszej kolejności, gdy mowa o rosyjskiej kinematografii.
Siergiej Eisenstein nie bał się eksperymentować z montażem filmu. Zestawiał ze sobą obrazy pozornie niepowiązane, chcąc w ten sposób wywołać u widza pewne emocje i przemyślenia. Stosowane przez niego zabiegi okazały się prawdziwym sukcesem.
Pancernik Potiomkin miał uczcić 20. rocznicę rewolucji 1905 roku. W dużym skrócie można powiedzieć, że przedstawia bunt marynarzy na pancerniku, ale w rzeczywistości jest czymś dużo więcej: swoistym symbolem, wyrazem propagandy. Reżyser dzięki eksperymentom z obrazem uzyskał efekt wbijający widza w fotel, przedstawiający w najbardziej dotkliwy sposób brutalną rzeczywistość.
LECĄ ŻURAWIE
Film Michaiła Kałatozowa powstał w 1957 roku i został nagrodzony Złotą Palmą. Lecą żurawie to przykład produkcji, która powstała w okresie odwilży, czyli w momencie osłabienia cenzury. Jest melodramatem wojennym, opowiadającym historię miłości młodych ludzi rozdzielonych przez wojnę.
Film wyciska z widza łzy, pokazując losy Weroniki, której życie traci sens, gdy jej ukochany Borys wyrusza na front. Późniejsze wydarzenia i brak wiadomości od Borysa sprawiają, że dziewczyna podejmuje decyzje, z których nie jest dumna.
Lecą żurawie to obraz ukazujący tragedie młodych ludzi rozdzielonych przez wojnę, ale także rozterki i postrzeganie przez społeczeństwo kobiet, które nie zaczekały na swoich żołnierzy.
Kałatozow stworzył dzieło pełne poetyckości i symboli. Także tytułowe żurawie są mistrzowskim zabiegiem, a wszystko to sprawia, że widz ma szansę zrozumieć uczucia i emocje ludzi, którzy musieli zmierzyć się z tragedią wojny.
STALKER
Stalker to film z 1979 roku z gatunku science-fiction. Tytułowa postać to jurodiwyj, który zgodnie z rosyjską kulturą uznawany jest za człowieka szalonego, nawiedzonego, ale jednocześnie niebywale mądrego.
Postać ta razem z innymi bohaterami przebywa podróż przez Zonę, która ostatecznie prowadzi ich do miejsca, w którym mają spełniać się marzenia. Film przepełniony jest elementami, w których reżyser, Andriej Tarkowski, zastanawia się nad stanem społeczeństwa, szczególnie pod względem duchowym.
Stalker jest produkcją opartą na powieści Piknik na skraju drogi braci Strugackich. Tytuł otrzymał specjalne wyróżnienie na Festiwalu Filmowym w Cannes.
SPALENI SŁOŃCEM
Spaleni słońcem to film Nikity Michałkowa z 1994 roku, który otrzymał Oscara. Jedną z głównych ról – Siergieja Kotowa, pułkownika Armii Czerwonej - odegrał sam reżyser. Bohater wiedzie szczęśliwe życie z młodą żoną i córką. Wszystko układa się jak najlepiej, aż do momentu pojawienia się Mitji, dawnej miłości żony Siergieja.
Spaleni słońcem nie opowiada jednak tragicznej historii jednej rodziny. Michałkow pokazuje swój geniusz w symbolach i w tym, jak za pomocą kilku postaci potrafi przekazać widzowi coś o wiele ważniejszego, dotyczącego całego społeczeństwa.
URGA
To kolejny film Nikity Michałkowa, który nie przeszedł bez echa. Urga, produkcja stworzona w 1991 roku, przenosi widza do Chin, na mongolskie stepy. Tam przedstawione zostaje małżeństwo z trójką dzieci, któremu prawo chińskie nie pozwala na kolejne.
Mężczyzna, Gombo, wyrusza zatem do miasta po środki antykoncepcyjne. Tam poznaje Rosjanina Siergieja, który ma problemy ze swoją ciężarówką. Poprzez rodzącą się w ten sposób znajomość, Michałkow zestawia ze sobą obraz dwóch różnych kultur: rosyjskiej i mongolskiej. Urga jest filmem prostym, ale w dobrym tego słowa znaczeniu. Nie zajmuje widza zbędnymi efektami, a pokazuje to, co reżyser naprawdę chciał przekazać.
Rosyjska kinematografia XX wieku to wiele naprawdę potężnych tytułów, oglądanych jeszcze wiele lat po ich powstaniu. To, co łączy większość filmów, i z czym zazwyczaj kojarzone jest to kino, to nawiązania do wojen, kultury Rosji i wydarzeń ważnych dla tego kraju.