Historia rosyjskiego kina
Historia rosyjskiej kinematografii nie jest prostą linią, a raczej dość zawiłą ścieżką, bogatą w ciekawostki, a przede wszystkim postaci znane i cenione na całym świecie. To właśnie w Rosji miało miejsce kilka filmowych wydarzeń, które odbiły się sporym śladem na historii światowego kina.
Początki dla rosyjskich twórców nie było łatwe, bo musieli oni przebijać się przez tłumy zagranicznych reżyserów. Tym, któremu się to udało, był Aleksander Chanżankow. Jego towarzystwo akcyjne Chanżankow i Spółka znajdowało się na szczycie w rankingu rosyjskich twórców.
Jak się okazało, działalność Chanżankowa była początkiem i solidną podstawą do tego, co współczesny widz może oglądać i nazywać rosyjskim kinem.
FILMY TYLKO DLA WYBRANYCH
Rosyjskie filmy dość długo, bo aż do wybuchu rewolucji w 1917 roku, były dostępne tylko dla elity i tworzone specjalnie pod ich wymagania i poziom intelektualny. Pierwszy film został wyprodukowany w Rosji w 1896 roku z okazji koronacji cara Mikołaja II. Późniejsze obrazy miały charakter dokumentalny, a wśród tych, które w tamtym okresie osiągnęły największy sukces, znajdują się Stieńka Razin czy Obrona Sewastopola.
To właśnie w Moskwie powstała najstarsza uczelnia filmowa, stworzona w 1919 roku przez Władimira Gardina. Lata 20. XX wieku okazały się czasem, kiedy kinematografia radziecka dynamicznie się rozwinęła. Ma to w dużej mierze związek z tym, iż zrozumiano wtedy, jak wielki potencjał kryje się w filmie i że jest to dobry środek do tego, by przekazywać wybrane wartości tłumom.
NAJLEPSI RADZIECCY TWÓRCY
Dziga Wiertow uznawany jest za twórcę nowego kina dokumentalnego. To właśnie on wprowadził znaczące zmiany w rosyjskiej kinematografii, szukając nowych sposób na przedstawienie codziennego życia. Był przeciwnikiem aktorstwa i filmów fabularnych. Wiertow jest autorem koncepcji kino-oka, która miała sprawdzić jaki potencjał ma w sobie zarejestrowany obraz, który powstał bez udziału reżysera, aktorów czy scenarzysty. Jego działania skupiały się na stworzeniu filmu pokazującego życie prostych ludzi, nagrywanych bez uprzedzenia.
W czasie gdy Wiertow próbował swoich sił w nowym nurcie kinematografii, sukcesy odnosił także Lew Kuleszow. Reżyser swoje filmy tworzył z pomocą aktorów, a dodatkowo eksperymentował z montażem, co przyniosło mu grono fanów. Jedno z najbardziej znanych doświadczeń zyskało miano efektu Kuleszowa. Reżyser wykorzystał ujęcia jednego aktora i zmontował je z innymi, między innymi z obrazem parującej zupy czy dziecięcej trumny. Ten zabieg zachwycił widzów, którzy później tłumaczyli, że Kuleszow w doskonały sposób przekazał różne uczucia.
W latach 20. działało także wielu innych słynnych twórców. Wśród nich wymienia się Wsiewołoda Pudowkina, Aleksandra Dowżenko czy Siergieja Eisensteina. To właśnie ten ostatni jest autorem filmu Pancernik Potiomkin, który do dzisiaj uważany jest za jeden z najważniejszych filmów w światowej kinematografii.
WOJENNA KINEMATOGRAFIA
Wybuch II wojny światowej nie mógł pozostać bez echa także w dziedzinie filmu. Początkowo zaskoczeni twórcy sięgnęli na powrót do krótkometrażowych obrazów, które były im już doskonale znane. Jednak wraz z rozwojem wojny, zaczęły pojawiać się także długometrażowe filmy pokazujące pełną brutalności wojenną rzeczywistość. Wśród najlepszych wymienia się między innymi produkcje takie jak Tęcza czy Zoja.
Późniejsze filmy wojenne opowiadały już o zwycięstwie, jak na przykład Pogrom wojsk niemieckich pod Moskwą czy Mściciele ludowi.
Po roku 1945 twórcy filmów zaczęli sugerować się tym, czego potrzebuje społeczeństwo. Zmęczeni wojną ludzie pragnęli choć na chwilę oderwać się od smutnych wydarzeń i kino spełniało tę prośbę.
Z drugiej strony ludzie wciąż oczekiwali dramatów wojennych. Potrzeba okazała się tak silna, że zaczęły pojawiać się reportaże historyczne, pokazujące wydarzenia z II wojny światowej. Przykładami takich filmów są Bitwa o Stalingrad czy Upadek Berlina. Te produkcje łączyły w sobie fakty, ale też fikcję. Było to zupełną nowością, a jednocześnie zaskoczeniem pod względem zastosowanych efektów.
Rosyjska kinematografia rozwijała się zatem dynamicznie, odpowiadając na oczekiwania widzów. Twórcy filmów nie bali się eksperymentować, a wiele ich dzieł jest cenionych do dzisiaj na całym świecie. Współczesne rosyjskie kino czerpie dużo ze swoich poprzedników, ale jednocześnie odznacza się pewnego rodzaju specyfiką, tworząc produkcje, które zachwycają widzów.